Odnalezione manuskrypty "Przygód dobrego żołnierza Szwejka"

Muzeum Literatury w Pradze odkryło oryginalne manuskrypty Jaroslava Haška. W tym roku ukazała się nowa edycja książki w języku holenderskim.

Manuskripty światowej sławy czeskiej powieści o I wojnie światowej zostały odnalezione

Muzeum Literatury w Pradze odkryło oryginalne manuskrypty Jaroslava Haška Przygód dobrego żołnierza Szwejka. Ta komiczna powieść antywojenna wciąż pozostaje jednym z najbardziej znanych dzieł literatury czeskiej i cieszy się międzynarodową popularnością.

Książka przedstawia w krótkich, absurdalnych scenach służbę wojskową czeskiego pechowca, Józefa Szwejka, który jako weteran wspomina czas, gdy dobrowolnie zgłosił się do służby w armii austro-węgierskiej podczas I wojny światowej.

Hašek opublikował cztery z sześciu planowanych tomów między 1920 a swoją śmiercią w 1923 roku. Z powodu choroby płuc, pisarz nie zdążył zakończyć dzieła, a ostatni tom został dokończony przez dziennikarza Karla Vaneka.

Niepoprawny folder

Odnalezione fragmenty to kilka stron z tomów 2 i 4 oraz cały tom 3. Muzeum już wcześniej posiadało oryginalny egzemplarz pierwszego tomu.

Dokumenty zostały odnalezione w archiwum wydawcy Haška, Adolfa Hyska. Ponieważ trafiły sto lat temu do folderu oznaczonego nazwiskiem Vaneka, archiwiści przez cały ten czas zakładali, że nie mają do czynienia z dziełem samego autora.

W trakcie indeksowania archiwum, muzeum odkryło, że ta teza była błędna. "Było jasne, że to coś bardzo wyjątkowego", mówi dyrektor Stehlik czeskim mediom. "Można to określić jako połączenie rzadkości, odkrycia i cudu."

Za kratkami

Hašek rozpoczął swoją satyrę od absurdalnego pomysłu: co by było, gdyby żołnierz podczas rekrutacji uporczywie domagał się służby? Według sarkastycznej konkluzji Haška, eksperci musieliby uznać go za szaleńca.

W Szwejku mistrzowsko obnaża małostkowe absurdy wojskowej dyscypliny. Szwejk wielokrotnie trafia za kratki, ponieważ zbyt dosłownie wykonuje rozkazy lub nie dostrzega subtelnych niuansów z pomocą swojego chłopskiego rozumu. "Szwejk z radością wstąpił do wojska", zaczyna Hašek swoje przygody. "Zawsze miał uśmiech na ustach, był przyjazny w zachowaniu i przez to ciągle trafiał do aresztu."

Ironiczne przygody zyskały uznanie w Czechach i poza ich granicami. Obok dzieł Franza Kafki, uznawane są za najczęściej tłumaczoną książkę z tego kraju. Na początku tego roku ukazała się nowa edycja w języku holenderskim. Książka była również wielokrotnie ekranizowana, m.in. przez niemieckie studio w 1960 roku w filmie Der brave Soldat Schwejk z Heinzem Rühmannem.

Muzeum planuje przywrócić odnalezione dokumenty do pierwotnego stanu i udostępnić je w formie cyfrowej. Wkrótce dokumenty będą również krótko eksponowane.