Kolejne sankcje dla Iranu? Europejska Trójka intensyfikuje działania

Francja, Niemcy i Wielka Brytania, znane jako "Europejska Trójka", rozpoczęły działania lobbingowe w celu nałożenia nowych sankcji na Iran z powodu jego programu atomowego. Minister spraw zagranicznych Francji, Jean-Noël Barrot, poinformował o tym na platformie X. W piątek Rada Bezpieczeństwa ONZ zbierze się, aby omówić planowane środki karne.

Jak informują dyplomaci z trzech krajów, powodem wprowadzenia nowych sankcji jest odmowa Iranu współpracy z inspektorami Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (IAEA). Ich zadaniem jest monitorowanie, czy Iran nie wykorzystuje swojego programu atomowego do produkcji broni jądrowej. W nadchodzącej sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, która odbędzie się za miesiąc, temat Iranu z pewnością zajmie centralne miejsce.

'Niesprawiedliwe'

Minister spraw zagranicznych Iranu, Abbas Araghchi, określił planowane sankcje jako "niesprawiedliwe, nielegalne i pozbawione jakiejkolwiek podstawy prawnej" w rozmowie telefonicznej z europejskimi kolegami. Araghchi dodał, że Iran zareaguje w odpowiedni sposób na te bezprawne i nieuzasadnione działania.

Ministrowie spraw zagranicznych krajów E3 postrzegają te środki jako sposób na pobudzenie negocjacji z Teheranem. "Te sankcje nie oznaczają końca dyplomacji. Jesteśmy zdecydowani w ciągu najbliższych trzydziestu dni zrobić wszystko, aby wznowić dialog z Iranem," podkreślił Barrot.

Mechanizm Snapback

14 lipca 2015 roku Iran zgodził się na umowę nuklearną (JCPOA), która zakłada, że irański program nuklearny będzie miał wyłącznie charakter pokojowy, a wcześniejsze sankcje ONZ, UE i USA zostaną całkowicie zniesione.

W przyjętej w 2015 roku rezolucji ONZ wprowadzono tzw. mechanizm snapback, który ma na celu przywrócenie sankcji, jeśli Iran nie wywiąże się ze swoich zobowiązań.

Wprowadzone między 2006 a 2010 rokiem sankcje miały na celu wywarcie presji na irańską gospodarkę, a ich przywrócenie nie może być zablokowane przez takie państwa jak Rosja, sojusznik Iranu, czy Chiny. Po aktywacji mechanizmu snapback w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, początkowo przedłużone zostaną istniejące sankcje, co wymaga większości głosów spośród 15 członków rady.

Jeśli decyzja nie zapadnie w ciągu 30 dni, wówczas nałożone zostaną wcześniejsze sankcje, które obowiązywały w latach 2006-2010. E3 lub Rada Bezpieczeństwa ONZ mogą wstrzymać lub opóźnić mechanizm snapback, jeśli Iran w ciągu 30 dni spełni wymagania.

Już 8 sierpnia trzy kraje ostrzegły przed możliwością wprowadzenia nowych sankcji, gdy Iran zawiesił współpracę z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej. Decyzja ta nastąpiła po atakach Izraela na irańskie obiekty atomowe w trakcie dwunastodniowej wojny między tymi państwami.

Amerykański sekretarz stanu Rubio powitał ogłoszenie mechanizmu snapback, podkreślając, że E3 dostarczyło wyraźne dowody na "niewykonywanie przez Teheran jego zobowiązań nuklearnych", jak donosi agencja AP. Dodał, że USA są otwarte na współpracę z Iranem, aby osiągnąć pokojowe i trwałe rozwiązanie kwestii nuklearnej tego kraju.